داروخانه، بر روی سلامت افراد و جامعه نقش مستقیمی دارد. مکان اصلی برای تامین داروهای مورد نیاز است. با توجه به اینکه بیشتر مراجعین داروخانه افراد بیمار و همراهان آنها هستند، فضای داروخانه باید به نحوی باشد که این افراد زیاد منتظر نمانند و تا جایی که ممکن است آرامش آن ها حفظ شود. به منظور اینکه کارهای داروخانه به درستی انجام شود خود داروخانه از بخش های مختلف تشکیل شده که هر یک از آن ها وظایف خاص خود را داشته و در مجموع سبب بهبود عملکرد کلی داروخانه می شوند. از جمله قسمت های مختلف یک داروخانه میتوان به قسمت تحویل نسخه، انبار نگهداری دارو، بخش دفتری و بخش پرسنلی داروخانه اشاره کرد. در این مقاله قصد داریم تا به توضیح بیشتر درخصوص قسمت های مختلف یک داروخانه بپردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص با ما همراه باشید.
قسمت دریافت نسخه
هنگام ورود به داروخانه حتما متوجه این نکته شده اید که باید نسخه خود را در یک قسمت تحویل داده و پس از آن منتظر بمانید تا داروهای شما آماده تحویل شوند. به این بخش از داروخانه قسمت دریافت نسخه گفته می شود، که معمولا با یک تابلو مشخص می شود. پرسنل مربوط به دریافت نسخه، نسخه را از شما دریافت کرده و سپس از بین قفسه داروخانه داروهای مورد نیاز را جمع آوری می کنند. در این قسمت توجه به نکاتی سبب می شود تا کار پیدا کردن دارو با سرعت بیشتری پیش برود. از جمله توجه به عمق قفسه ها! هنگام ساخت و طراحی قفسه ها و دکوراسیون داروخانه باید به این نکته توجه داشته باشید که قفسه های عمیق دسترسی به دارو را سخت تر می کنند. چیدن داروها در هر قفسه نیز مهم است.
داروها را بر اساس تاثیرات هر یک تقسیم بندی کنید. اینکار سبب می شود تا داروهای مشابه نزدیک یکدیگر بوده و پیدا کردن آن ها آسان تر شود. از دیگر نکات موثر میتوان به این نکته اشاره کرد که برخی از داروها در مقایسه با دیگر داروها استفاده بیشتری دارند و تقاضا برای دریافت آنها بیشتر است. این دسته از داروها را در یک مکان در دسترس قرار دهید تا به آسانی پیدا شوند. توجه به نکاتی از این قبیل تاثیر زیادی بر روی کاهش زمان انتظار بیماران برای دریافت دارو دارد.
انبار داروخانه
از دیگر بخش های مهم داروخانه میتوان به انبار دارویی اشاره کرد. همانگونه که میدانید ظرفیت قفسه هایی که داروها در آنها چیده می شوند کم و محدود است. بنابراین برای نگهداری حجم بیشتر دارو نیاز به مکانی برای نگهداری آن ها است که این مکان همان انبار داروخانه نام دارد. در خصوص انبار داروخانه و شرایط نگهداری دارو در آن باید دانست که نگهداری دارو از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا بیشتر داروها شرایط خاصی برای نگهداری دارند و کوچکترین کوتاهی در این زمینه میتواند سبب خراب شدن دارو و غیر قابل استفاده شدن آن شود. به همین دلیل خود انبار داروخانه نیز به بخش هایی تقسیم می شود.
داروهایی که نیاز به نگهداری در دمای پایین دارند که بیشتر داروهای خاص را شامل می شود، در یخچال های مخصوص دارویی نگهداری می شوند. بیشتر داروها هم باید در محیط خشک و بدون رطوبت باشند، به همین دلیل توجه به رطوبت محیط انبار نیز مهم است. با استفاده از یک سیستم تهویه مناسب هم میتوان دما انبار را برای نگهداری دارو مناسب کرد.
بخش دفتری داروخانه
بخش دفتری داروخانه شامل قسمت مربوط به امور مالی و حسابداری می شود. بعد از تحویل نسخه و انتظار برای دریافت دارو، باید هزینه داروهای دریافتی خود را تسویه کنید. به منظور جلوگیری از بروز هر نوع خطا در خصوص تسویه دارو این بخش ساز و کار خاص خود را دارد. به این ترتیب که در ابتدا بعد از آماده شدن داروهای مورد نیاز شما داروها درون یک پلاستیک قرار داده شده و بر اساس قیمت هر یک از آنها قیمت نهایی محاسبه شده و برای شما یک فاکتور صادر می شود. سپس فاکتور داروها را دریافت میکنید و این فاکتور را باید در قسمت مربوط به امور مالی داروخانه پرداخت کنید. پس از پرداخت نهایی دارو بر روی فاکتور شما مهر پرداخت زده می شود و با تحویل این فاکتور می توانید داروهای خود را دریافت کنید.
بخش پرسنلی
برخی از داروخانه ها به جهت رفاه بیشتر مراجعین در محیط داروخانه از پزشک یا شخصی که تخصص کافی در این خصوص دارد، دعوت به همکاری می کند. این افراد بیشتر به عنوان یک مشاور عمل می کنند و به افراد برای داشتن انتحاب بهتری برای دارو و نیز محصولات بهداشتی کمک می کنند. برای عملکرد بهتر به عنوان پرسنل داروخانه بهتر است به نکات موثر در این زمینه توجه کنید. یکی از مهمتربن نکات این است که مشاور داروخانه باید از توانایی و تخصص کافی در این زمینه برخوردار باشد. در خصوص اهمیت این موضوع لازم به توضیح است که داروهای پیشنهاد داده شده توسط پرسنل داروخانه با سلامت افراد رابطه مستقیم دارد و هر گونه راهنمایی بدون مهارت و تخصص سلامت افراد را با خطر جدی روبرو می کند.
برخی از داروخانه ها هم قسمتی مربوط به تهیه دارو دارند که از آن تحت عنوان قسمت نسخه پیچی یاد می شود. در برخی موارد پزشک معالج داروهای ترکیبی را تجویز می کند. داروهایی که از ترکیب چند مورد دارویی دیگر ساخته می شوند. از این داروها تحت عنوان داروهای دست ساز نیز یاد شده و ساخت اصولی آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. به این منظور پرسنلی که در این بخش از داروخانه فعالیت می کنند باید به بهداشت و نظافت محیط توجه ویژهای داشته باشند. علاوه بر بهداشت محیط برای ساخت دارو بهداشت فردی نیز مهم است . برای ترکیب داروها باید از کاردک مخصوص که کاملا استریل است استفاده شده و مواد را در یک ظرف استاندارد با یکدیگر ترکیب کنید.
در نتیجه یک داروخانه از بخش های مختلفی ساخته شده که هر یک از این بخش ها وظیفه خاص خود را دارند و در مجموع سبب عملکرد بهتر داروخانه می شوند. البته نکات دیگری نیز بر روی عملکرد بهتر داروخانه تاثیر گذار هستند که از آن جمله میتوان به این مورد اشاره کرد که اطلاعات مربوط به دارو نظیر شرکت سازنده، تاریخ تولید و انقضا باید به صورت کاملا واضح بر روی دارو مشخص باشد. مهم ترین نکته این است که برای داروخانه از پرسنل متخصص استفاده کنید.